OpenAI GPT-5: OpenAI ची बहुप्रतीक्षित कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) मॉडेल GPT-5 लवकरच लॉन्च होण्याच्या तयारीत आहे. 2022 मध्ये ChatGPT ने जगभरात खळबळ माजवली होती, आणि आता GPT-5 च्या आगमनाने AI क्षेत्रात नव्या क्रांतीची अपेक्षा आहे. तज्ज्ञ आणि वापरकर्ते GPT-4 च्या तुलनेत या नव्या मॉडेलच्या प्रगतीकडे डोळे लावून बसले आहेत. मात्र, काही प्रारंभिक चाचण्यांनुसार, GPT-4 ते GPT-5 मधील सुधारणा ही GPT-3 ते GPT-4 च्या तुलनेत कमी प्रभावी असू शकते. तरीही, हे मॉडेल कोडिंग, विज्ञान आणि गणिताच्या समस्यांचे निराकरण करण्यात उल्लेखनीय कामगिरी करत असल्याचे दिसून आले आहे.
GPT-5 ची वैशिष्ट्ये आणि अपेक्षा
OpenAI चे GPT-5 हे ChatGPT च्या यशाचा पुढचा टप्पा मानले जात आहे. दोन प्रारंभिक चाचणीदारांनी रॉयटर्सला सांगितले की, हे मॉडेल कोडिंग आणि जटिल वैज्ञानिक व गणिती समस्यांचे निराकरण करण्यात प्रभावी आहे. मात्र, त्यांनी हेही नमूद केले की, GPT-4 ते GPT-5 मधील प्रगती ही GPT-3 ते GPT-4 इतकी क्रांतिकारी नसावी. यामागचे कारण म्हणजे डेटा आणि संगणकीय शक्तीच्या मर्यादा. OpenAI ला मोठ्या प्रमाणात डेटा आणि संगणकीय संसाधनांची आवश्यकता आहे, पण इंटरनेटवरील मानवी-निर्मित मजकुराचा साठा मर्यादित आहे. याशिवाय, मोठ्या मॉडेल्सच्या प्रशिक्षणादरम्यान हार्डवेअरमधील तांत्रिक अडथळ्यांमुळे प्रशिक्षण प्रक्रिया खंडित होण्याची शक्यता असते, ज्यामुळे मॉडेलच्या कामगिरीचा अंदाज प्रशिक्षण पूर्ण होईपर्यंत घेता येत नाही.
प्रतिस्पर्धी आणि बाजारातील स्थान
2023 मध्ये GPT-4 च्या लॉन्चनंतर OpenAI ने AI क्षेत्रात आघाडी घेतली होती. GPT-4 ने बार परीक्षेत टॉप 10% मध्ये यश मिळवले, तर त्याचा मागील मॉडेल GPT-3.5 तळाच्या 10% मध्ये होता. यामुळे AI मॉडेल्स मानवापेक्षा अनेक कार्यांमध्ये सरस असू शकतात, हे सिद्ध झाले. मात्र, यानंतर गुगलचे जेमिनी, अॅमेझॉन आणि गुगल-समर्थित अँथ्रॉपिकचे क्लॉड आणि मेटा प्लॅटफॉर्म्सचे लामा 3 यासारख्या स्पर्धात्मक मॉडेल्सने बाजारात प्रवेश केला. यामुळे OpenAI वर आपले आघाडीचे स्थान कायम ठेवण्याचे दबाव आहे. मायक्रोसॉफ्टच्या पाठिंब्याने आणि 300 अब्ज डॉलरच्या मूल्यांकनासह OpenAI GPT-5 च्या माध्यमातून पुन्हा एकदा बाजी मारण्याच्या तयारीत आहे.
लॉन्चची तारीख आणि अपेक्षा
OpenAI ने GPT-5 च्या लॉन्चची अधिकृत तारीख जाहीर केलेली नाही, परंतु उद्योगातील सूत्रांनुसार, हे मॉडेल येत्या काही दिवसांत लॉन्च होऊ शकते. OpenAI चे संशोधन प्रमुख बोरिस पॉवर यांनी सोमवारी (5 ऑगस्ट 2025) X वर पोस्ट केले की, “GPT-5 ला जनतेचा कसा प्रतिसाद मिळतो, हे पाहण्यास उत्सुक आहे.” मेफिल्ड व्हेंचर कॅपिटल फंडचे व्यवस्थापकीय भागीदार नवीन चढ्ढा यांनी सांगितले की, “GPT-3 ते GPT-4 मधील प्रगतीमुळे GPT-5 बद्दल प्रचंड उत्सुकता आहे. या मॉडेलमुळे चॅटच्या पलीकडे जाऊन पूर्णपणे स्वायत्त कार्ये हाताळणारी AI ऍप्लिकेशन्स शक्य होतील.”
