Indians deported from USA: अमेरिकेचे राष्ट्राध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांच्या कठोर स्थलांतर धोरणामुळे 2025 मध्ये आतापर्यंत 1,703 भारतीय नागरिकांना अमेरिकेतून हद्दपार करण्यात आले आहे. यामध्ये 141 महिलांचाही समावेश आहे. विदेश राज्यमंत्री किर्ती वर्धन सिंह यांनी लोकसभेत ही धक्कादायक आकडेवारी सादर केली. ट्रम्प यांनी भारतावर 25% कर लादण्याची घोषणा केल्यानंतर आणि रशियासोबतच्या भारताच्या व्यापारी संबंधांवरून नाराजी व्यक्त केल्यानंतर ही कारवाई तीव्र झाली आहे.
2025 मधील हद्दपारीची आकडेवारी
2025 मध्ये 22 जुलैपर्यंत अमेरिकेच्या इमिग्रेशन अँड कस्टम्स एनफोर्समेंट (ICE) ने 1,703 भारतीयांना देशातून बाहेर काढले. यामध्ये पंजाब, हरियाणा, आणि गुजरातमधील नागरिकांचा मोठा वाटा आहे. फेब्रुवारी 2025 मध्ये अमृतसर येथे अमेरिकेच्या लष्करी विमानाने 104 भारतीयांना परत आणले होते, तर त्याच महिन्यात आणखी 157 आणि 33 अशा दोन फ्लाइट्सने अनुक्रमे अमृतसर आणि अहमदाबाद येथे हद्दपार भारतीयांना आणले. ही कारवाई ट्रम्प प्रशासनाने बेकायदा स्थलांतर रोखण्यासाठी सुरू केलेल्या मोहिमेचा भाग आहे.
गेल्या पाच वर्षांतील ट्रेंड
2020 ते 2024 या कालावधीत अमेरिकेने 5,541 भारतीयांना हद्दपार केले. यामध्ये 2020 मध्ये सर्वाधिक 2,312 भारतीय परत पाठवले गेले, तर 2024 मध्ये 1,529 भारतीयांना हद्दपार करण्यात आले. 2025 मध्ये ही संख्या वेगाने वाढत असल्याचे दिसते. भारत सरकारने बेकायदा स्थलांतरितांना परत घेण्याची तयारी दर्शवली असली, तरी हद्दपारीच्या पद्धतीवरून भारतात विरोधकांनी टीका केली आहे.
हद्दपारीमागील कारणे
अमेरिकेने बेकायदा स्थलांतरितांवर कारवाई तीव्र केली आहे, विशेषत: मेक्सिको आणि कॅनडाच्या सीमेवरून बेकायदा प्रवेश करणाऱ्यांवर. 2023 मध्ये 96,917 भारतीयांनी बेकायदा प्रवेशाचा प्रयत्न केला, तर 2024 मध्ये ही संख्या 43,764 इतकी होती. बरेच भारतीय व्हिसा ओव्हरस्टे किंवा बनावट कागदपत्रांमुळे हद्दपार होत आहेत. पंजाब आणि गुजरातमधून बेकायदा स्थलांतराचे प्रमाण जास्त आहे, जिथे तरुण रोजगाराच्या शोधात जोखीम पत्करतात.
ट्रम्प यांची भारताविरोधातील भूमिका
डोनाल्ड ट्रम्प यांनी भारतावर 25% आयात कर लादण्याची घोषणा 30 जुलै 2025 रोजी केली, जी 1 ऑगस्टपासून लागू झाली. भारत रशियाकडून स्वस्तात कच्चे तेल खरेदी करतो, यावर ट्रम्प यांनी नाराजी व्यक्त केली आहे. त्यांनी भारतावर “जास्त कर लादणारा देश” असा ठपका ठेवला आणि भारताने अमेरिकन उत्पादने कमी खरेदी केल्याचा आरोप केला.
भारत सरकारची भूमिका आणि टीका
भारत सरकारने बेकायदा स्थलांतरितांना परत घेण्यास सहमती दर्शवली आहे, परंतु हद्दपारीदरम्यान हातकड्या आणि साखळ्या वापरण्याच्या पद्धतीवर विरोधकांनी आक्षेप घेतला. काँग्रेस नेते राहुल गांधी आणि शशी थरूर यांनी हद्दपार भारतीयांना “मानवतेची वागणूक” देण्याची मागणी केली. परराष्ट्रमंत्री एस. जयशंकर यांनी याला “ICE ची मानक प्रक्रिया” असे संबोधले, परंतु भारताने याबाबत अमेरिकेशी चर्चा सुरू केल्याचे सांगितले.
काय आहे पुढचे चित्र?
अमेरिकेने अंदाजे 18,000 भारतीयांना हद्दपार करण्याची योजना आखली आहे. भारत सरकारने यासाठी सहकार्य दर्शवले असले, तरी हद्दपारीच्या पद्धती आणि त्यामागील राजकीय कारणांमुळे भारतात वाद निर्माण झाला आहे. ट्रम्प यांच्या धोरणामुळे भारत-अमेरिका संबंधांवर ताण येऊ शकतो.
