Chhatrapati Sambhajinagar To Pune Railway: मराठवाडा, विदर्भ आणि खानदेशच्या प्रवाशांसाठी एक आनंदाची बातमी! छत्रपती संभाजीनगर ते अहिल्यानगर आणि पुढे पुणे असा नवीन रेल्वे मार्ग लवकरच प्रत्यक्षात येण्याची शक्यता आहे. या महत्त्वाकांक्षी प्रकल्पामुळे छत्रपती संभाजीनगर ते पुणे हा रेल्वे प्रवास अवघ्या ४.५ तासांत पूर्ण होणार आहे. सध्या हा प्रवास मनमाडमार्गे ४२१ किलोमीटरचा आहे आणि त्यासाठी ९ तासांहून अधिक वेळ लागतो. या नव्या मार्गामुळे १५९ किलोमीटर अंतर कमी होऊन प्रवासाचे अंतर २५० किलोमीटरपेक्षा कमी होणार आहे. या प्रकल्पासाठी २९०० कोटी रुपयांचा सविस्तर प्रकल्प अहवाल (डीपीआर) केंद्र सरकारकडे सादर करण्यात आला आहे.
प्रकल्पाचा तपशील
हा नवा रेल्वे मार्ग मराठवाडा आणि पश्चिम महाराष्ट्राला जोडणारा एक महत्त्वाचा दुवा ठरणार आहे. सध्या छत्रपती संभाजीनगरहून पुण्याला जाण्यासाठी प्रवाशांना मनमाड-दौंड मार्गे लांबचा फेरा मारावा लागतो, ज्यामुळे वेळ आणि खर्च वाढतो. रस्त्याने हे अंतर २३० किलोमीटर असले तरी वाहतूक कोंडीमुळे ५ ते ८ तास लागतात. प्रस्तावित मार्ग हा पुणे-अहिल्यानगर महामार्गालगत असेल, ज्यामुळे प्रवासाचा वेळ आणि अंतर दोन्ही कमी होईल. हा मार्ग २५० किलोमीटरपेक्षा कमी लांबीचा असेल आणि प्रवाशांना फास्ट शटल सेवेचा लाभ मिळेल, ज्यामुळे पुणे-छत्रपती संभाजीनगर प्रवास ४.५ तासांत शक्य होईल.
प्रकल्पाची आर्थिक रचना
या रेल्वे मार्गासाठी २९०० कोटी रुपयांचा खर्च अपेक्षित आहे. हा प्रकल्प केंद्र आणि राज्य सरकारच्या ५०-५० टक्के भागीदारीतून उभारला जाणार आहे. राज्य सरकार जमीन अधिग्रहणाची जबाबदारी घेणार आहे, तर केंद्र सरकारच्या मंजुरीनंतर प्रत्यक्ष बांधकामाला सुरुवात होईल. डीपीआर मध्ये मार्गाची रचना, स्टेशन डेव्हलपमेंट, आणि तांत्रिक तपशील यांचा समावेश आहे. हा डीपीआर रेल्वे बोर्डाकडे सादर करण्यात आला असून, मंजुरी मिळाल्यास २०२६ मध्ये बांधकामाला सुरुवात होऊ शकते.
मराठवाड्यासाठी विकासाची संधी
हा रेल्वे मार्ग केवळ प्रवासाचा वेळ कमी करणार नाही, तर मराठवाडा, विदर्भ आणि खानदेशच्या औद्योगिक आणि आर्थिक विकासालाही चालना देईल. छत्रपती संभाजीनगर येथील औद्योगिक शहर आणि जालना ड्राय पोर्ट यांना या मार्गामुळे जोड मिळेल, ज्यामुळे मालवाहतूक सुलभ होईल. याशिवाय, या प्रकल्पामुळे स्थानिक पातळीवर रोजगार निर्मिती आणि पर्यटनाला चालना मिळण्याची शक्यता आहे. छत्रपती संभाजीनगर ते परभणी रेल्वे मार्गाच्या दुहेरीकरणासाठी केंद्र सरकारने २,१७९ कोटी रुपये मंजूर केले असून, त्यामुळे मालवाहतुकीची क्षमता १४.३ दशलक्ष टनांनी वाढेल आणि लॉजिस्टिक्स खर्चात १,७१४ कोटी रुपयांची बचत होईल.
प्रवाशांसाठी लाभ
- वेळेची बचत: सध्याच्या ९ तासांच्या तुलनेत प्रवास ४.५ तासांत पूर्ण होईल.
- सुविधा: फास्ट शटल सेवा आणि आधुनिक रेल्वे स्टेशन्समुळे प्रवास अधिक आरामदायी होईल.
- आर्थिक फायदा: कमी अंतर आणि जलद प्रवासामुळे प्रवास खर्चात बचत होईल.
- औद्योगिक विकास: मराठवाडा आणि पश्चिम महाराष्ट्रातील व्यापार आणि उद्योगांना गती मिळेल.