Rabies Injection: महाराष्ट्रातील नांदेड जिल्ह्यातील मुखेड तालुक्यातील बिल्लाळी गावात एका म्हशीच्या मृत्यूने खळबळ उडाली आहे. या म्हशीच्या मृत्यूमुळे गावकऱ्यांमध्ये रेबीजच्या भीतीने धास्ती पसरली, आणि तब्बल 180 जणांनी खबरदारी म्हणून अँटी-रेबीज इंजेक्शन घेतले. ही घटना सध्या परिसरात चर्चेचा विषय बनली आहे. या विचित्र घटनेमागील कारण आणि त्याचा गावावर झालेला परिणाम याबद्दल जाणून घेऊया.
काय आहे घटनेचे मूळ?
नांदेड जिल्ह्यातील बिल्लाळी गावातील किशन इंगळे यांच्या मालकीची म्हैस चार दिवसांपूर्वी मरण पावली. ही म्हैस गेल्या एका महिन्यापासून आजारी होती. पशुवैद्यकीय डॉक्टरांनी तपासणी केल्यानंतर या म्हशीत रेबीजसदृश लक्षणे आढळली. तपासणीत असे दिसून आले की, या म्हशीला कुत्र्याने चावल्याने रेबीजचा संसर्ग झाला असण्याची शक्यता आहे. या म्हशीचे दूध गावातील अनेक कुटुंबांनी प्यायले होते, काहींनी चहासाठी वापरले होते. यामुळे गावकऱ्यांमध्ये रेबीजच्या संसर्गाची भीती निर्माण झाली.
गावात पसरली दहशत
म्हशीच्या मृत्यूनंतर “कुत्र्याच्या चाव्यामुळे म्हैस दगावली” अशी चर्चा गावात वाऱ्यासारखी पसरली. या म्हशीचे दूध प्यायलेल्या गावकऱ्यांना रेबीज होण्याची भीती वाटू लागली. ही बातमी पंचक्रोशीत पसरताच गावात एकच खळबळ उडाली. गावकऱ्यांनी तातडीने आरोग्य पथकाशी संपर्क साधला, आणि खबरदारी म्हणून 180 जणांनी अँटी-रेबीज इंजेक्शन घेतले. ज्यांनी या म्हशीचे दूध किंवा त्यापासून बनवलेला चहा प्यायला असल्याचा संशय आहे, अशांना इंजेक्शन देण्याची प्रक्रिया अजूनही सुरू आहे.
रेबीज म्हणजे काय, आणि त्याची लक्षणे काय?
रेबीज हा एक विषाणूजन्य आजार आहे, जो सामान्यतः पिसाळलेल्या कुत्र्याच्या चाव्यामुळे पसरतो. याशिवाय, इतर प्राण्यांद्वारेही हा आजार माणसांमध्ये येऊ शकतो. रेबीजची सुरुवातीची लक्षणे सौम्य असतात, जसे की ताप, डोकेदुखी, आणि अशक्तपणा. परंतु, कालांतराने याची लक्षणे गंभीर होऊ शकतात. यामध्ये चावलेल्या ठिकाणी मुंग्या येणे, अतिउत्साह, घबराट, आणि अर्धांगवायूसारखी परिस्थिती उद्भवू शकते. रेबीज हा प्राणघातक आजार आहे, आणि वेळीच उपचार न घेतल्यास मृत्यू ओढवू शकतो. खबरदारी म्हणून अँटी-रेबीज इंजेक्शन तातडीने घेणे गरजेचे आहे.
आरोग्य पथकाची तातडीची कारवाई
या घटनेनंतर बिल्लाळी गावात आरोग्य विभागाचे पथक तैनात करण्यात आले. गावकऱ्यांना रेबीजबद्दल माहिती देण्यात आली, आणि संशयितांना तातडीने इंजेक्शन देण्याचे काम सुरू झाले. पशुवैद्यकीय विभागानेही परिसरातील इतर प्राण्यांची तपासणी सुरू केली आहे, जेणेकरून रेबीजचा प्रसार रोखता येईल. स्थानिक पशुवैद्यकीय डॉक्टरांनी सांगितले की, “रेबीजचा संसर्ग प्राण्यांपासून माणसांपर्यंत पसरू शकतो, परंतु दूध पिण्यामुळे रेबीज होण्याची शक्यता अत्यंत कमी आहे. तरीही, खबरदारी म्हणून इंजेक्शन देण्यात येत आहेत.”
गावकऱ्यांमध्ये भीतीचे वातावरण
ही घटना गावकऱ्यांसाठी धक्कादायक ठरली आहे. “आम्ही दूध प्यायलो, पण आता रेबीजची भीती वाटतेय,” असे गावातील एका रहिवाशाने सांगितले. गावकऱ्यांनी प्रशासनाकडे तातडीने रेबीजविरोधी लसीकरण मोहीम राबवण्याची मागणी केली आहे. स्थानिक प्रशासनाने गावकऱ्यांना घाबरून न जाण्याचे आवाहन केले आहे, आणि आवश्यक ती सर्व पावले उचलली जात असल्याचे सांगितले.
प्रशासनाचे आवाहन
मुखेड तालुक्यातील आरोग्य अधिकारी डॉ. संजय पाटील यांनी सांगितले, “रेबीज हा गंभीर आजार आहे, पण योग्य वेळी उपचार घेतल्यास तो नियंत्रणात येऊ शकतो. गावकऱ्यांनी घाबरून न जाता आरोग्य पथकाशी संपर्क साधावा.” तसेच, पशुपालकांना आपल्या जनावरांची नियमित तपासणी करण्याचे आणि कुत्र्यांपासून त्यांना सुरक्षित ठेवण्याचे आवाहन करण्यात आले आहे.
